คำว่าสีและความเกี่ยวข้องกับการพิมพ์งานดิจิตอลเป็นเรื่องที่ค่อนข้างสับสนเรามาลองแบ่งเรื่องของสีให้เป็นเรื่องเล็กๆและทำความเข้าใจไปพร้อมๆกันเรื่มต้นจากทฤษฎีเกี่ยวกับสี
สีคืออะไร?
สีที่เราเห็นเกิดขึ้นเมื่อตาของเรารับรู้ถึงความยาวคลื่นของแสงที่แตกต่างกันซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของElectromagnetic Spectrum ที่มีช่วงความยาวคลื่นระหว่าง380 และ760 nm (นาโนเมตร: 1 ส่วนใน1 พันล้านของเมตร) ส่วนความยาวคลื่นที่สั้นกว่า380 nm เราไม่สามารถมองเห็นได้เรียกว่าอัลตราไวโอเลต( Ultraviolet หรือUV )ส่วนความยาวคลื่นที่ยาวกว่า760 nm ที่เรามองไม่เห็นเหมือนกันเรียกว่าอินฟราเรด( Infrared หรือIR )
แต่ในความเป็นจริงนั้นยังมีรังสีElectromgnetic อีกหลายประเภทอย่างเช่นX-raysรังสีเอ็กซเรย์, Microwavesคลื่นไมโครเวฟ, Radarคลื่นเรดาห์และRadioคลื่นวิทยุล้วนแต่เป็นคลื่นที่เรามองไม่เห็นเพราะตาของเรารับรู้ได้จำกัดแค่ช่วงความถี่380 – 760 nm ช่วงความยาวคลื่นที่เรารับรู้ได้เรียกว่าVisible Spectrum หรือที่เราเรียกกันว่าแสงนั่นเอง
ระบบสีพื้นฐาน
สีพื้นฐานจะแบ่งออกได้เป็น3 สีพื้นฐานหลักไม่ว่าจะเป็นระบบสีแบบSubtractive Color หรือAdditive Color ก็ตาม
ระบบสีพื้นฐานAdditive Color (RGB)
อุปกรณ์ที่ใช้ระบบสีAdditive คือจอมอนิเตอร์สแกนเนอร์และกล้องดิจิตอล
ระบบAdditive Color หรือที่เรารู้จักกันในระบบสีRGB เกิดขึ้นจากแสงส่องจากแหล่งกำเนิดแสงไปยังวัตถุก่อนที่วัตถุจะสะท้อนแสงกลับมาที่ตาของเราระบบสีAdditive Color จะใช้สีหลักRed, Green และBlue ในการรวมกันให้เป็นสีอื่นๆสีหลักRGB ผสมกัน2 สีจะได้สีรองCyan, Magenta และYellow แต่ถ้ารวมกันทั้ง3 สีRGB จะได้สีขาวถ้าไม่มีแสงสีอะไรเลยจะได้สีดำ
จอมอนิเตอร์สร้างสีที่เรามองเห็นจากทางหน้าจอโดยการใช้แสงที่มีสีหลัก3 สีRGB แต่ละpixel บนจอมอนิเตอร์จะเริ่มจากการไม่มีแสงซึ่งจะแสดงผลเป็นสีดำแต่ถ้าแสงของแต่ละสีRGB แสดงผลพร้อมกันก็จะได้สีขาวจอมอนิเตอร์แบบLCD จะมีหลอดไฟR G และB อยู่ที่แต่ละจุดบนหน้าจอโดยการจ่ายกระแสไฟที่ต่างกันทำให้ได้ความเข้มของสีที่ต่างกันเมื่อแสงของแต่ละสีรวมตัวกันก็จะกลายเป็นสีอื่นๆเกิดขึ้นและใช้ฟิลเตอร์เพื่อบังไม่ให้แสงผ่านหรือเปิดเพื่อให้แสงผ่านแทนวิธีการนี้เองที่เรียกว่าAdditive Color
ส่วนสแกนเนอร์และกล้องดิจิตอลก็อาศัยระบบAdditive Color ในการรวบรวมข้อมูลเพื่อสร้างเป็นภาพที่เราต้องการโดยอาศัยแสงที่สะท้อนจากวัตถุมาที่ตัวรับภาพเก็บข้อมูลแยกเป็น3 Channel RGB แล้วเอาข้อมูลมารวมกันประมวลผลเป็นข้อมูลดิจิตอลในโหมดสีRGB ดังที่จะเห็นได้ว่าไฟล์ที่ถ่ายด้วยกล้องดิจิตอลก็จะได้ไฟล์RGB ไฟล์ที่ได้จากสแกนเนอร์ก็จะเป็นไฟล์RGB ส่วนไฟล์CMYK ที่ได้จากสแกนเนอร์จะอาศัยการแปลงค่าจากไฟล์RGB เป็นCMYK ผ่านทางซอฟต์แวร์ที่ใช้สแกน
ระบบสีพื้นฐานSubtractive Color (CMY)
อุปกรณ์ที่ใช้ระบบสีSubtractive Color คือเครื่องพิมพ์
ระบบSubtractive Color หรือที่เรารู้จักกันในระบบสีCMY เกิดขึ้นจากการดูดซับความยาวคลื่นของสีบางช่วงและสะท้อนความยาวคลื่นของสีที่เหลือกลับมาที่ตาของเราระบบสีSubtractive Color จะใช้สีหลักCyan, Magenta และYellow ในการรวมกันให้เป็นสีอื่นๆสีหลักCMY ผสมกัน2 สีจะได้สีรองRed, Green และBlue แต่ถ้ารวมกันทั้ง3 สีCMY จะได้สีดำ
ยกตัวอย่างเช่นกระดาษที่พิมพ์ด้วยสีแดงมันไม่มีแสงในตัวของมันเองที่จะสะท้อนเข้ามาที่ตาของเราแต่ในทางกลับกันมันจะสะท้อนแสงสีขาวและดูดซับความยาวคลื่นของสีเขียวและน้ำเงินไว้ปล่อยให้ความยาวคลื่นของสีแดงสะท้อนกลับมาที่ตาของเราเราจึงรับรู้ว่ามันเป็นสีแดงกระบวนการที่มีการดูดซับความยาวคลื่นบางสีไว้ปล่อยให้ความยาวคลื่นที่เหลือสะท้อนกลับมาเราเรียกว่าSubtractive Color
ระบบSubtractive Color จะเกี่ยวข้องกับเนื้อสีและแสงที่สะท้อนกลับมาโดยเริ่มจากวัตถุอย่างนึง(ส่วนใหญ่จะเป็นวัสดุที่เราใช้พิมพ์อย่างเช่นกระดาษสติกเกอร์ไวนิลหรือแคนวาส) ซึ่งสะท้อนแสงสีขาวและเนื้อสี(ในกรณีนี้จะหมายถึงหมึกพิมพ์) จะดูดซับแสงที่สะท้อนบางสีแล้วแต่เนื้อสีนั้นๆแล้วปล่อยให้สีที่เหลือสะท้อนกลับมาให้เราเห็นถ้าวัตถุนั้นสะท้อนแสงสีขาวทั้งหมดกลับมา(กระดาษเปล่าที่ไม่มีหมึกพิมพ์) เราก็จะเห็นเป็นสีขาวแต่ถ้าวัตถุนั้นดูดซับแสงทั้งหมดไม่ให้สะท้อนกลับมาเลยเราก็จะเห็นเป็นสีดำ
กระบวนการพิมพ์ด้วยเครื่องพิมพ์จะอาศัยสีแต่ละสีทำหน้าที่เป็นฟิลเตอร์เพื่อดูดซับแสงสีขาวที่ตกกระทบสีที่พิมพ์อยู่บนกระดาษกระดาษจะทำหน้าที่สะท้อนแสงกลับไปให้เราเห็นเป็นสีต่างๆตามหลักการแล้วสีCyan, Magenta และYellow มารวมกันแล้วเราต้องได้สีดำแต่จริงๆแล้วเรากลับได้แค่เพียงสีน้ำตาลทึบๆไม่เป็นสีดำสนิทในกระบวนการพิมพ์จึงมีการเพิ่มสีที่4 ขึ้นมาช่วยให้เราสามารถพิมพ์สีดำที่เป็นสีดำสนิทได้คือสีBlacK (เราใช้ตัวย่อของสีดำเป็นK เพื่อไม่ให้ซ้ำกับB ที่หมายถึงสีBlue)
รูปประกอบแสดงถึงการดูดซับและการสะท้อนของแสงสีต่างๆบนหมึกพิมพ์สีที่ต่างกัน
สีพื้นฐานระบบSubstractive จะสะท้อนแสง2 สีกลับไปรวมกันเป็นอีกสีหนึ่งสีพื้นฐานระบบAdditive จะสะท้อนแสง1 สีกลับไป